Merkez bankalarının enflasyonu düşürmek için süratle artırdığı faiz oranlarının bazı bankaların elindeki tahvillerin kıymetini düşürmesi ve bankalarda mevduat kayıplarının yaşanması sonucu, son iki ayda ABD’de üç banka iflas etti.
Martta Silicon Valley Bank ve Signature Bank’ın iflası sonrası geçen hafta First Republic Bank’a da el konuldu ve bankanın JPMorgan Chase Bank tarafından satın alınması sağlandı.
Aynı halde martta İsviçre merkezli Credit Suisse’de yaşanan gelişmeler sonrası bankanın kurtarılması için hükümet devreye girdi ve UBS bankayı 250 milyar dolardan fazla kamu desteğiyle satın aldı.
Son bir yılda artan faiz oranları ve para siyasetindeki sıkılaşma nedeniyle finansal sistemin baskı altında kalması ve buna ahenk sağlamakta zorlanılması bankaların iflasını tetikledi.
Fed, bu haftaki toplantısında siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan artırarak 16 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5-5.25 aralığına yükseltti.
ECB ise üç temel siyaset faizini de 25 baz puan artırarak refinansman faizini yüzde 3.75’e, mevduat faizini yüzde 3.25’e ve marjinal fonlama faizinin yüzde 4’e çıkardı. İngiltere Merkez Bankası’nın şu an yüzde 4.25 olan siyaset faizini 11 Mayıs’taki toplantısında 25 baz puan artırarak 4.50’ye yükseltmesi bekleniyor.
Büyük çaplı birçok banka kelam konusu yüksek faiz oranları sayesinde, bu yılın birinci çeyreğinde karını büyük ölçüde artırdı ve bankacılık dalındaki fırtınayı kar artışıyla atlattı.
Bankacılık devi HSBC’nin bu yılın birinci çeyreğindeki vergi öncesi karı geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 210 artışla (yaklaşık 9 milyar dolar) 12.9 milyar dolara çıktı. Bankanın bu devirdeki gelirleri ise yüzde 64 artışla 20.2 milyar dolara yükseldi.
İngiliz Barclays’in yılın birinci çeyreğindeki vergi öncesi karı beklentileri aşarak yüzde 16 artışla 3.2 milyar dolar (2.6 milyar sterlin), geliri yüzde 11 büyüyerek 9 milyar dolar (7.2 milyar sterlin) oldu. Gelirinin büyük kısmını Asya’daki faaliyetleri oluşturan İngiliz Standard Chartered’ın kelam konusu devirdeki vergi öncesi karı 2022’nin birebir devrine göre yüzde 21 yükselerek 1,81 milyar dolar oldu.
Bankacılık bölümündeki sorunların arttığı ABD’de JPMorgan Chase’in bu yılın birinci çeyreğindeki karı, yüksek faiz oranlarının tesiriyle yüzde 52 artarak 12.6 milyar dolara yükseldi. Geçen yılın birebir devrinde bankanın net karı 8,3 milyar dolar seviyesindeydi.
Rekor düzeye ulaştı
Citigroup’un birinci çeyrek net karı ise yüzde 7 artışla 4,6 milyar dolara, geliri de yüzde 12 artışla 21,4 milyar dolara yükseldi.
Wells Fargo’nun ocak-mart dönemindeki net karı geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 32 artarak 4,9 milyar dolara ulaştı. Banka, 2022’nin birinci çeyreğinde 3,8 milyar dolar kar elde etmişti.
Euro Bölgesi’nin en büyük bankası Fransız BNP Paribas’ın net karı bu yılın birinci çeyreğinde 2022’nin tıpkı devrine nazaran yüzde 140 artışla 4,9 milyar dolara (4,4 milyar euro) çıktı.
Bankanın gelirleri ise beklentileri aşarak 13,2 milyar dolar (12 milyar euro) oldu. BNP Paribas’ın gelir artışına ABD merkezli Bank of the West’in satışı da katkı sağladı. Merkezi Frankfurt’ta bulunan Deutsche Bank, yüksek faiz oranlarından elde edilen gelirin tesiriyle birinci çeyrekte vergi öncesi karını yüzde 12 artırarak 2 milyar dolara (1.9 milyar euro) yükseltti. Bankanın net geliri ise 2022’nin tıpkı devrine kıyasla yüzde 5 artarak 7.7 milyar euro oldu.
