Telefon, tablet, bilgisayar, televizyon. Neredeyse herkes bu teknolojilerin bağımlısı haline geldi. 7’den 70’e onlarsız bir günümüz bile geçmiyor. Yapılan araştırmalara nazaran internet, tablet ve oyun bağımlılığı bir müddet sonra unsur yahut öbür bağımlılıklarda görülen özelliklerle benzerlik gösteriyor. 10 aileden 8’i çocuklarda teknoloji bağımlılığı konusunda kaygı yanıyor ve tahlil arayışında.
Araştırmalara nazaran Türkiye’de internet kullanım oranı, 16-74 yaş kümesindeki bireylerde 2022’de yüzde 85 iken 2023’te bu oran yüzde 87.1’e çıktı. 2023 yılı içinde Türkiye’deki internet kullanıcıları günde ortalama 7 saat 30 dakikasını internette geçiriyor. Yüzde 73.1’i faal olarak toplumsal medya kullanıyor.
DİKKAT EKSİKLİĞİ
Özellikle çocuk ve ergenlerde ekran müddeti uzadıkça dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, dürtü denetim bozukluğu üzere rahatsızlıklar ortaya çıkıyor. Tıpkı vakitte çocukların daha obsesif kanılarının olması, daha korkulu ve içe dönük olması, toplumsal dertlerinin artması ve özgüveninin düşmesi üzere birçok durumla karşı karşıya kalınabiliyor. Amerikan Pediatri Akademisi’ne nazaran, 18 aydan küçük bebekler hiçbir halde ekran karşısında vakit geçirmemeli. 18-24 aylık çocuklar, sadece yüksek kaliteli eğitici içeriğe sahip olan ve aileyle izlenen ekran müddetlerine maruz bırakılabilirler. 6 yaşından büyük çocuklar için ekran müddeti daha esnek hale gelebilir lakin ebeveynlerin, çocukların ekran kullanımını düzenlemeye ve ekranlardaki içeriği izlemeye dikkat etmesi gerekiyor.
ÇOCUĞA TEHLİKELERİ ÖĞRETİN
Uzmanlara nazaran, internet ve tablet kullanımı, okulla, ödevle, işle ilgili bir bahis üzerinde olmadığı sürece, günde 2-3 saati geçmemeli. Çocuklar bazen toplumsal medyada gördükleri beşerlerle kendilerini karşılaştırabilmekte, yaşadıkları hayatı beğenmeme, hayat doyumunun azalması, kendini beğenmeme üzere durumlarla müsabaka çok yaygın. Çocuğunuz kendi başına internette dolaşmaya uygun yaşa geldiğinde, bu platformun tehlikelerini de bilmeli. İnternette karşılaşabileceği zorbalıklar, saklılık ayarları, şahsî bilgilerini paylaşmanın tehlikeli sonuçları, belge/video indirmek ve intihalin ne demek olduğunu öğrenmiş olmalı ve buna nazaran hareket etmeli.
Çocuğunuzla evvelden anlaşarak bir vakit limiti koyun ve bu limitin aşılmasına müsaade vermeyin. Telefonları ve oyun oynayabileceği öteki aletleri yatak odasının dışında tutun. Çocuğunuzu sanatsal ve kültürel hobilere, idmana ve fizikî aktiviteye yönlendirin. Teknolojik aygıtlara ulaşım yeri ailenin ortak kullanım alanı olmalı.
