Dul ve yetim maaşı özellikle eşi vefat eden kadınların ve babası vefat eden çocukların aldığı bir maaştır. Sosyal devlet anlayışı gereği dul ve yetim maaşı ihtiyacı olan kişilere verilmektedir. 2020 yılında dul ve yetim maaşı ne kadar oldu ya da dul ve yetim maaşı alabilmek için şartlar neler gibi soruların yanıtını arayanlar için altin.us olarak bu konuyu değerlendirerek sizleri bilgilendirmeyi düşündük. Dul ve yetim maaşı kimlere verilir? İşte bu konuda merak ettiğiniz tüm soruların yanıtı.
İhtiyaç duyan kişiler dul ve yetim maaşı için başvuru yapabiliyorlar ve kamudaki yetkililerin başvurunun uygun olduğuna arar vermesinin ardından dul ve yetim maaşı bağlanıyor. 2020 yılında TÜFE yüzde 6.5 olduğundan dul ve yetimlerin maaşı da yüzde 6.5 oranında zamlanmıştı. 2020 yılı itibari ile:
Dul ve yetim maaşında yapılan kanuni düzenleme ile bu artıştan mağdur olanların mağduriyetleri giderildi. Maaşlardaki artıştan, maaşı bin 500 liranın altında olan vefat etmiş emeklilerin hak sahibi dul ve yetimleri de yararlandı. Aylıklar, bin 500 liralık yeni emekli aylığı üzerinden, hisse oranına göre hesaplandı.
Örneğin; vefat etmiş emeklinin aylığı bin liraysa bin 500 liraya çıkacağı için eşine; aylık oranı yüzde 75 ise 750 lira yerine bin 125 lira, yüzde 50 ise 500 lira yerine 750 lira ödendi. Yüzde 25 ölüm aylığı oranı olan çocuğuna ise 250 lira yerine 375 lira verilmeye başlandı.
Dul ve yetim maaşı ya da dul ve yetim aylıkları ile ilgili en çok sorulan sorulardan biri de yetim olan kızın aldığı maaşın kaç yaşına kadar devam ettiği, hangi durumlarda yetim kızın maaşının kesildiği yönünde. Yetim aylığı almakta olan kız çocuğun maaşı ise aşağıdaki hallerde kesilir:
SORU: 3 yıl önce Emekli Sandığı’ndan emekli oldum. Eşimden ayrıldım. Babam SSK emeklisi idi. 1994 yılında vefat etti. Annem halen babamdan dul maaşı alıyor. Bana babamdan maaş bağlanır mı? Z. E.
CEVAP: SSK emeklisi babadan kız çocuğuna aylık bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmasının yanı sıra, sosyal güvenlik kanunları kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor. Eşinizden ayrılmış olsanız da kendi sigortalılığınız nedeniyle Emekli Sandığı’ndan emekli aylığı aldığınızdan SSK emeklisi babanızdan aylık bağlanmaz.
Halk arasındaki diğer adı ölüm aylığı olan dul ve yetim aylığı ölen sigortalının eşine ve çocuklarına bağlanır. Bu aylık kadın ya da erkek fark etmeden hak sahiplerine verilmektedir. Ölen sigortalının eşine bağlanan aylığa dul aylığı denir. Dul maaşı için Medeni kanunlarına uygun evlilik bağının olması gerekmektedir. Çocuklarına bağlanan aylığa ise yetim aylığı. Yetim maaşında da kız ya da erkek çocuk fark etmezken cinsiyet ayırımı maaşları alacakları süreleri etkilemektedir.
Erkek çocuklar eğitim görmedikleri hallerde 18 yaşına kadar, orta öğretim gördükleri hallerde 20 yaşına kadar, yüksek öğrenim gördükleri hallerde ise 25 yaşına kadar aylık alabilirler. 25 yaşından sonra erkek çocuklar yetim maaşı alamazlar. Kız çocuklarında ise durum evli olmadıkları ve sigortalı olarak çalışmadıkları takdirde yaş sınırlaması yapılmadan maaş alabilmektedirler.
Dul ve yetim aylığı için aranan şartları karşılıyorsanız, gerekli yerlere başvuruda bulunursunuz. Yapılan başvurular sonrası aylık almaya hak kazandığınız takdirde sigortalının vefat ettiği ayı takip eden aybaşında maaş ödemesi yapılır. Eğer sigortalının prim borcu varsa, borcun tamamını ödenmesi gerekmektedir.
Dul ve yetim maaşı hesaplaması yapılırken hak sahiplerine göre ve vefat eden sigortalı kişinin durumuna göre farkı şekillerde yapılmaktadır. Bu kapsamda dikkat edilenler şu şekildedir;
Dul ve yetim maaşı başvurusu ilgili kuruma bizzat ya da online olarak yapılabilmektedir. Başvuru için SGK il ya da ilçe müdürlüklerine gidilmelidir. Dul ve yetim maaşı başvuruları sonrasında titiz bir inceleme yapıldığından, dul ve yetim maaşı koşullarını sağlamayanların başvurmaması tavsiye edilmektedir. Başvuruda gerekli olan evraklar şu şekilde sıralanabilmektedir;
Başvurunun online olarak yapılabilmesi için ise E-Devlet sistemine giriş yapılması gerekmektedir. Online başvuru için izlemeniz gereken adımlar şu şekilde sıralanabilmektedir;
Öncelikle https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-olum-yardimi-ve-dul-yetim-ayligi-talebi adresine tıklayarak giriş yapmanız gerekmektedir. Bağlantıya tıkladıktan sonra açılan sayfada ‘Kimliğimi Şimdi Doğrula’ seçeneğine tıklamalısınız.
Kimliğinizi doğrulamak için T.C kimlik numaranız ve E-Devlet şifresi bilgilerini girerek, ‘Sisteme Giriş Yap’ butonuna tıklayabilirsiniz. Bu kimlik doğrulama yönteminin yanı sıra;
Kimlik doğrulamasından sonra açılan sayfada vefat eden yakınınıza ait T.C kimlik numarasını yazarak ‘Başvur’ seçeneğine tıklamanızla birlikte dul ve yetim maaşı için başvurunuz alınmış olacaktır. Bu şekilde başvurunuzu online olarak tamamlayabilirsiniz.