Başak Işık GÖKÇAM
Atık oluşumunu en aza indirirken materyalleri ve kaynakları kullanımlarının sonunda eser döngüsüne geri döndürerek kıymetleri olabildiğince uzun müddet muhafazanın hedeflendiği döngüsel iktisat, sürdürülebilirlik gayelerine ulaşma sürecinde değerli bir hisseye sahip.
Bu noktada modada döngüselliği hedefleyerek yola çıkan Nivogo, 2011 yılında tüketim toplumunun oluşturduğu atıklaştırmanın önüne geçebilmek ismine projelerini artırmaya devam ediyor. ‘Karbon Ayak İzi’ projesini hayata geçiren şirket, tüketicide şuur kazanımını amaçlıyor. Karbon ayak izini hesaplamak isteyenler ise www.modaayakizim.com üzerinden testi yaparak, hangi cinste tüketici olduğunu görebilecek.
Nivogo’nun kuruluş öyküsüne ait bilgi veren Nivogo CEO’su Arnas Akbaş, “Bir eseri alıyoruz, satıyoruz, kısa bir müddet kullanıyoruz yahut kullanmayıp en nihayetinde atıklaştırıyoruz. Bu durum, ekolojik, finansal, duygusal üzere pek çok açıdan, kanunlardan ötürü regülasyonsal münasebetlerle artık devamının olmadığını da keşfettik.
Bunun yerine bir şey koymamız gerektiği için de 2021 yılında Nivogo’yu kurduk ve bu yolla insanlara, modanın geleceğinde bir konfor ve çarçabuk döngüselleştirebilecekleri, kendi dünyalarını kendi alışveriş alışkanlıklarını dönüştürebilecekleri bir şey sunmak istedik” dedi.
“Kullanılmayan eserleri döngünün içine tekrar katacağız”
Kullanıcıların ya da markaların, bir sebepten atıklaştırdığı, atıllaştırdığı, potansiyel atık hâline getirdiği eserleri döngünün içine tekrar katmaya karar verdiklerini belirten Arnas Akbaş, “Döngüsel iktisadın bir kesimi olmak isteyenler için de Gebze’de 5 bin m2’lik bir alanda operasyon merkezi kurduk.
Bu Türkiye’nin hatta Avrupa’nın en büyük eser yenileme merkezi oldu. Burası kendi içinde akademileri olan kendi zanaatkârlarını yetiştiren bir yer oldu” diye konuştu. Operasyon merkezimi belirli bir forma getirdikten sonra döngüsel moda mağazalarımızı açmaya başladık ve birincisi Akasya AVM’de oldu diyen Akbaş, “Mağaza sayımız şu anda 10’a ulaştı.
Bizim emelimiz, atık diye bir şeyin aslında olmadığını anlatmak, tüm giysilerin bir noktada toprağa, okyanuslara, denizlere, çöllere karışacağını anlatabilmek. Bu noktada da döngüsel iktisat aracılığıyla o eserleri tekrar finansal bir getiri haline getirmek için çalışıyor.
“7,3 milyar litre su tasarrufu sağladık”
Ürünlerin yenileme gereksinimlerine nazaran geliştirilen yapay zekâ temelli bir NivoKod tanımladıklarının bilgisini veren Akbaş, “NivoKod ile tanımlanan eserler, dezenfekte edilen ve tekrar kullanıma hazırlanan ve yapay zekâ temelli tekrar fiyatlandırma teknolojimizle fiyatları belirlenen eserleri, satışlarının yapılacağı döngüsel mağazalarımızda yeni kullanıcılarıyla buluşturuyoruz. Şimdiye kadar döngüsel iktisada dahil ettiğimiz 1 milyon 162 bin eserle 9,4 milyon kilogram karbon emisyonunu engelledik. 7,3 milyar litre su tasarrufu sağladık. Bu sayıları, Moda Ayak İzi projemizle de artırmaya devam edeceğiz” halinde konuştu.
100 eserden 20’si kullanılıyor
Projeye ait konuşan Nivogo Pazarlamadan ve Büyümeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Tunahan Baş da, “15 Kasım Dünya İsraf Etmeme Günü’nde, bir sonraki jenerasyon için bir ortadayız. Biz bu nedenle Nivego olarak, sürdürülebilir, yaşanabilir bir geleceği sağlamak için farkındalığı bir arada artırmayı amaçlıyoruz. Hatta yalnızca farkındalığı bir arada artırmakla kalmayalım, harekete de geçelim istiyoruz. Yapılan araştırmalar diyor ki, dolaplarımızda kullanmadıklarımız eserler kullandıklarımız eserlere nazaran 4 kat daha fazla. Yani 100 eserden yalnızca 20’sini kullanıyoruz. Tekrar farklı bir araştırma da bize diyor ki, Black Friday periyodunda alınan eserlerin yüzde 80’i tabiata atık oluyor” dedi.
