Özlem SARSIN
Demir çelik ve demirdışı metaller bölümü 2021 yılına kıyasla yaklaşık 40 milyar dolarlık rekor ihracat düzeyinden bu yılın birebir periyoduna kadar 12 milyar dolar geriye düştü.
Özellikle Avrupa pazarında rekabet üstünlüğünü Uzakdoğulu üreticiler karşında kaybetmeye başladıklarını söyleyen Ege Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği İdare Konseyi Lideri Yalçın Ertan, “Türk Demir Çelik ve demirdışı metaller kesimi 2021 yılında çok uygun bir performans gösterdi. Dal olarak toplam 40 milyar dolar ihracat yaptık. Lakin çelik üretiminde gücün hissesi toplam üretim maliyetinin yüzde 7’si iken bu yılbaşında yüzde 27- 28 düzeylerine çıkmıştır. Şu anda da yüzde 20’lerde seyretmektedir.
Yani gücün üretim maliyetleri içindeki hissesinin yükselmesi, bu yüzden fiyatta rekabetçiliği yitirmeye başlamamız kayıplarımızda birincil konumuz” oldu. İhracatın düşmesinde öteki bir konunun da kurların baskılanması ve enflasyon olduğunu söyleyen Ertan, “Ayrıca istihdam ve girdi maliyetlerinin daima enflasyon oranları üzerinde artması ve kurun baskılanarak belli bir düzeyde kalması rekabetçiliğimize olumsuz yansıdı.
Diğer bir konu ise son iki ay öncesine kadar kredi kanallarına ulaşmakta zorlandık. Son devirde ihracatçılar krediye ulaşım sağlamaya başladılar ki bu sevindirici bir gelişme. Geçtiğimiz 2022 yılından başlamak üzere son devirlere kadar uygulamalarda sık sık yapılan değişiklikler ihracatçıları yordu. Bunlar üst üste gelince bizim ihracatımız düşüş tarafında seyretmeye başladı” dedi.
“Avrupa’ya ihracatımız azaldı”
Avrupa’nın kesimin ana ihracat pazarı olduğunu ve ihracatın yüzde 43’ünü Avrupa’ya yaptıklarını belirten Ertan, bu oranın da yaşanan tüm aksiliklerle birlikte yüzde 31 düzeyine gerilediğini kaydetti. Avrupa’nın bölüm için en değerli pazar olduğuna vurgu yapan Ertan, yaşanan sorunları şu halde lisana getirdi, “Avrupa’da bariz bir pazar kaybı yaşıyoruz.
Bunun üstüne bir de dünyada resesyon gerginliği başladı ve güzelce yavaşlamaya başladık. İhracatımızda 2021 yılına kıyasla 12 milyar dolar gerideyiz. Avrupa’ya bakıyorum, kendi üreticilerini korumak için bilhassa güçte firmalara kıymetli sübvansiyonlar sağlıyorlar. Avrupalılar bizden daha rekabetçi olunca ihracat hissemiz yüzde 43’lerden 31’e geriledi.”
Diğer bir yandan da 2022’nin ekim ayından beri bizim kaybettiğimiz pazar hissesini Uzakdoğulu üreticilerin almaya başladığına dikkat çeken Ertan, Avrupa’da onların yolu açıldı. Çin, Kore, Japonya, Vietnam hatta Tayvan da geldi Avrupa pazarına. Pazarı kazanmak çok sıkıntı, kaybetmek kolay ancak tekrar kazanmak tekrar çok zor” diye konuştu.
‘’Kapasite kullanım oranımız düştü”
Türk demir çelik bölümünün geniş bir network’e sahip olduğuna dikkati çeken Ertan, “Pazar tarafından kahrımız yok, kıymetli olan bu problemlerimizin bir an evvel çözülerek bölümün önünün açılması ve eskisi üzere daha rekabetçi pozisyona gelmemizdir. Uzakdoğulu üreticilerin pek çok avantajı var.
ÇOnların girdi maliyetleri bize göre daha rekabetçi ve finansmana erişimleri daha kolay oluyor. Bir de bu türlü bir kahrımız var. Geçmişte pazarımız olan körfez ülkeleri ve İran üzere ülkeler artık birer üretici ve rakip olarak karşımıza çıkıyor. Bizim üretmemiz gerekiyor. 55 milyon ton sıvı çelik üretim kapasitemiz var. Kesimimizin yüzde 78 olan kapasite kullanımı yüzde 51’e düştü. Maalesef çok tasa verici” dedi.
“Türkiye açık pazar oldu”
Türkiye’nin uzun bir vakitten sonra demir çelik konusunda net ithalatçı pozisyonuna düştüğünü adeta Türkiye’nin Uzakdoğu’nun açık pazarı haline getirildiğini söyleyen Yalçın Ertan, “Avrupa bize kota uyguluyor. Bu yetmiyor, anti damping vergileri ile bizi engellemeye çalışıyorlar. Amerika deseniz 2019 Ağustos ayından beri yüzde 25 vergi uyguluyor. Herkes kendi ülkesindeki demir çelik kesimini muhafazaya alırken bizim ülkemiz adeta açık pazar haline geldi.
“İsrail 3. büyük pazarımız”
İsrail-Filistin savaşının hem insani acıların son bulması hem de ticaretin olumsuz etkilenmemesi için bir an evvel bitirilmesi gerektiğini düşünen Yalçın Ertan, “Bölge, dünya ticaretinde değerli… İsrail 3. büyük pazarımız, bilhassa inşaat demiri, profil ve filmaşin eserleri satıyoruz bu bölgeye” dedi.
