Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bilgilerine nazaran, Türkiye’nin orta vadede cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak 289 milyar dolarlık kaynağı bulunuyor. 2023-2030 yıllarını kapsayan periyotta cari fazla kapasitesini artırmaya dönük yatırım ve dayanakların yüzde 35,2’sinin teknoloji yatırımlarından, yüzde 21,4’ünün ise turizm gelirindeki artıştan karşılanması bekleniyor.
Cari açığın azaltılmasında en büyük hissesi ise yüzde 41,6 ile güç dalına ait projeler oluşturuyor.
Söz konusu güç projeleri hakkında AA muhabirine değerlendirmede bulunan 360 Güç Genel Müdürü Dr. Cihad Terzioğlu, güç ithalat faturasını etkileyen ögelerin başında global pazardaki petrol ve doğal gaz fiyatları olduğunu söyledi.
Terzioğlu, ülkenin cari açığına tesir edecek güç siyasetlerinin temelinde keşifler olduğuna dikkati çekerek, “Doğal gaz ve petrol keşifleri birbiri gerisine devam ediyor. Her yeni keşif ve rezerv duyurusu bir yenisinin de müjdecisi olabiliyor. Hasebiyle güç projelerinin cari açığa tesiri on yılda beklenenden daha da yüksek olabilir.” tabirlerini kullandı.
Gaz ve petrol keşiflerinden dolayı azalacağını öngörüyoruz
Karadeniz’de 700 milyar metreküpün üzerinde doğalgaz keşfi yapıldığını anımsatan Terzioğlu, şöyle devam etti:
“Doğal gazdan sonra bir de karada petrol keşfi oldu. Gabar’da son yapılan keşifte tam kapasiteye ulaşıldığında günlük 100 bin varillik bir üretim olacak. Türkiye’nin tüketiminin petrolde günlük 1 milyon varil olduğunu düşünürsek yeni keşifle birlikte Türkiye gereksiniminin yüzde 20-25’ini kendi kaynaklarıyla karşılayabilecek. Karadeniz’de doğal gaz keşfi ve olası başka keşiflerle birlikte güç ithalatı için ödeyeceğimiz paranın direkt doğal gaz ve petrol keşiflerinden dolayı azalacağını öngörüyoruz.”
Temiz güç kaynakları ve yeni teknolojiler
Terzioğlu, Türkiye’nin güç arz güvenliğinde pak kaynak kategorisinde sayılan nükleer gücün değerli yeri olduğuna değinerek, “Ülkenin toplam elektrik muhtaçlığının yüzde 10’unun 4 bin 800 megavatlık Akkuyu nükleer güç tesisinden karşılanmasıyla güç ithalatı azalır ve cari açığa müspet katkı sağlar. Bir başka kaynak ise yenilenebilir güç. Yenilenebilir güç bölümünde yeni ihaleler ve teşvikler sayesinde bu projelerin finanse edilebilirliği ve yatırım iştahı da artıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Bu yıl ülkenin yer altı kaynaklarının iktisada kazandırılması yolunda da değerli projelerin hayata geçirildiğini belirten Terzioğlu, “Bor karbür tesisi ve ender toprak elementleriyle ilgili yapılan çalışmaların cari açığımıza da müspet tesir edeceğini söyleyebiliriz.” dedi.
TOGG’un piyasa çıkmasıyla…
Terzioğlu, gelecek 10 yılda 100 milyar doların üzerinde tesir edebilecek birtakım yüksek teknoloji kalemlerin içinde güç alanına dahil edilebilecek projelerin de olduğuna işaret ederek, şu sözleri kullandı:
“Özellikle elektrikli araçlar ve modülleri bunlardan kimileri. Bunlarla ilgili önemli ithal ikame eserler geliştirebiliriz. Bilhassa TOGG’un piyasa çıkmasıyla bir batarya üretim tesisi kurma kararı da verildi. Elektrikli araç şarj istasyonları kurulmaya başlandı. Batarya ve depolama alanında teknoloji geliştiriliyor.
Türkiye’nin bu manada da ithal ikame eserler üretebileceğinin göstergelerinden bir tanesi. Elektrikli araç, nükleer teknoloji, batarya, depolama üzere alanlarda yüksek mühendislik eserlerini üretmeye başladığınızda tıpkı güçte olduğu üzere savunma endüstrinde de birtakım gelişmelere kucak açmış oluyorsunuz. Bu gelişmeler birebir vakitte Türkiye’nin cari açığına da katkı sağlayacak konular.
Cari açığın azaltılmasında kıymetli bir avantaj kelam konusu olacak
Tüm bunları alt alta koyduğumuzda; petrol, doğal gaz keşifleri, nükleer tesis, yenilenebilir güç santrallerine verilen teşvikler, bor karbür tesisi ve az toprak elementlerindeki ithal ikame tahliller, yüksek teknoloji tahlilleri, yani depolama, batarya, elektrikli araçlar ve verimlilik imkanlarını değerlendirdiğimizde önümüzdeki 10 yıl içinde cari açığın azaltılmasında kıymetli bir avantaj kelam konusu olacaktır.”
