Emre ERGÜL
UN Women (Birleşmiş Milletler Bayan Birimi) ve Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Toplumsal İşler Departmanı (UN DESA), “Sürdürülebilir Kalkınma Maksatlarında (SKA) İlerleme: Toplumsal Cinsiyet Eşitliği 2023 Durum Raporu”nu 7 Eylül’de yayınlandı.
Toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçekleştirmek için acil ve kararlı bir hareketin gerekliliğini gösteren rapora nazaran, mevcut süratte ilerlediğimiz takdirde, 2030 yılına gelindiğinde 340 milyondan fazla bayan ve kız çocuğunun çok yoksulluk içinde yaşayacağı öngörülüyor. Bu sayı, dünya nüfusunun yüzde 8’ini oluşturuyor olacak.
Vekillerin üçte biri kadın
Rapor, liderlik konumlarındaki bayanların oranının değişmediğini gösteriyor: Parlamentolarda yüzde 27.6, mahallî idarelerde yüzde 35.5, iş dünyasında üst seviye durumlarda yüzde 28.2 oranında bayan bulunuyor.
Bu yıl birinci kere, iklim değişikliğinin bayanlar ve kız çocukları üzerindeki tesirlerine de yer veren rapor, iklim krizinin 158 milyon bayan ve kız çocuğunu yoksulluğa itebileceğini kestirim ediyor. Yaşlılığa da değinen rapor, yaşlı bayanların yaşlı erkeklere nazaran daha yüksek oranda yoksulluk ve şiddete maruz bırakıldığını gösteriyor.
2030 yılına kadar toplumsal cinsiyet eşitliği ve bayanların güçlenmesini sağlamak için acil bir formda somut adımlar atılması gerektiğini vurgulayan “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği 2023 Durum Raporu,” bunu başarmak için yıllık ek 360 milyar dolara gereksinim duyulduğunu belirtiyor. UN Women İcra Yönetici Yardımcısı Sarah Hendriks, “Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri için bu yılki rapor bir davet niteliğinde. Her bayan ve kız çocuğunun eşit haklara, fırsatlara ve temsiliyete sahip olduğu bir dünya için artık kolektif ve şuurlu bir formda hareket etmeliyiz.
Bunu başarmak için kararlılık, yenilikçi tahliller, tüm bölümler ve paydaşlar ortasında işbirliği gerekiyor” derken; UN DESA Siyaset Uyumu ve Kurumlararası İşler Genel Sekreter Yardımcısı Maria-Francesca Spatolisano da şunları söyledi: “Toplumsal cinsiyet eşitliği, 2030 gündemi içinde yalnızca bir hedef değil, tıpkı vakitte öteki tüm emellerin üzerine inşa etmemiz gereken bir maksat. Bayanların ve kız çocuklarının toplumun her alanına tam iştirakini sağlamak için manileri kaldırabilir ve tüm beşerler için ilerlemeyi sağlayabiliriz.”
Rapor: Bayanın iş gücüne iştirak oranı % 61.4
Rapordan birtakım başlıklar şöyle:
– İklim değişikliği nedeniyle ortaya çıkacak besin güvensizliği, 236 milyon bayan ve kız çocuğunu ve 131 milyon fazla erkek ve oğlan çocuğunu etkileyebilir.
-Dünyadaki hiçbir ülke, yakın partner şiddetini büsbütün ortadan kaldıramamıştır.
-Toplumsal cinsiyet eşitliğini ve bayanların güçlenmesini sağlamak için kapsamlı sistemlere sahip olan ve bu alanlarda bütçe ayırabilen ülke sayısı yalnızca 27.
-Çatışmalardan etkilenen bayan ve kız çocuklarının sayısı arttı. 2022’de bu sayı 614 milyona yükseldi. Bu, 2017’deki sayıdan yüzde 50 daha fazla.
– Mevcut süratle ilerlediğimiz takdirde, 2030’da 110 milyon kız çocuğu ve genç kız eğitimden yoksun bırakılmış olacak.
-Kadınlar ve erkekler ortasındaki iş gücü ve gelir uçurumu hâlâ yüksek düzeyde. Dünya genelinde erkeklerin kazandığı her 1 dolara karşılık olarak bayanlar 51 sent kazanmakta. İş hayatının en verimli devrindeki erkeklerin yüzde 90’u iş gücüne katılırken, bu oran bayanlarda 61.4.
-Mevcut ilerleme suratında, bir sonraki kuşağın bayanları ortalama olarak erkeklere nazaran, günde 2.3 saat daha fazla fiyatsız bakım ve konut işi yapacak. Rapor, toplumsal cinsiyet eşitliği amacına ulaşmanın giderek daha güç olacağını vurguluyor.
2030’a kadar ilerlemeyi hızlandırmak için işbirliklerinin, yatırımların ve bu alanda global ve ulusal finansmanın artırılmasının son derece değerli olduğunu gösteriyor. Rapor, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi’nin vaatlerinin yerine getirilmesi ve hiçbir bayanın ve kız çocuğunun geride bırakılmadığından emin olmak için bir davette bulunuyor.
