Batık kredi sorunu büyüyor. Bu yıl eylül ayında batık kredi ölçüsü 168 milyar lirayı aştı. Geçen yıl eylül periyodunda batık kredi ölçüsü 160 milyar TL civarındaydı. Türkiye’de batık kredilerle ilgili şu anda gerçek dürüst data yok. Bankalar da bilançolarında ne kadar problemli kredi olduğunu tam olarak bilmiyor.
Prof. Dr. Şenol Babuşçu, yakın izlemedeki yine yapılandırılmış kredilerin 700 milyar TL’ye çıktığını vurgulayarak “Faizleri tepe yapınca iki yıldır düşük maliyetli krediye alışık olan şirketleri sıkıntı günler bekliyor. Yakın izlemedeki ve yine yapılandırılmış krediler 700 milyar lirayı buldu. Bunun yarısı batık kredi durumuna düşecek. Bu hem şirketler hem bankalar açısından çok düşünceli bir durum. Zombi ve yüzdürülen şirketler için dertli bir süreç başlıyor. Bu manada 2024 sıkıntı bir yıl olacak, iflaslar artacak” dedi.
Tasfiye olunacak alacaklar 2023 yılı eylül ayı prestijiyle 213 milyar TL oldu. Tasfiye olunacak alacakların 201 milyar TL’si bankalara; 8 milyar TL’si finansal kiralama şirketlerine, 2 milyar TL’si faktoring şirketlerine ve 1 milyar TL’si de finansman şirketlerine ilişkin. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) datalarına nazaran Eylül 2023 prestijiyle tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan kesim; yüzde 5.3 ile güç bölümü oldu. Bu bölümü yüzde 4 ile inşaat ve yüzde 2.9 ile emlak kesimi takip etti.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bilgilerine nazaran Eylül 2023’te bankaların bölümlere kullandırdığı toplam nakdi kredi ölçüsü ise 10 trilyon 871 milyar liraya yaklaştı. Geçen yıl tıpkı devirde bu ölçü 7 trilyon TL civarındaydı.
ENERJİDE BÜYÜK ARTIŞ
Bankalar geçmiş periyotlarda verdiği milyarlarca liralık krediyi toplayamama riskiyle karşı karşıya. Bankalarda kullandığı krediyi en fazla batıran kesimler ortasında inşaat, güç ve imalat sanayi başı çekiyor.
Elektrik, gaz ve su kaynakları üretim dağıtım ve sanayi kesiminde Eylül 2022 devrinde batık kredi ölçüsü 18 milyar 72 milyon TL civarındayken bu yılın birebir devrinde bu ölçü 23 milyar 443 milyona çıktı. Böylelikle güç dalı batık kredi ölçüsünü en fazla artıran kesim oldu.
Miktar olarak en fazla kredinin battığı dal inşaat oldu.
Eylül 2023 periyodunda inşaat dalında batık kredi ölçüsü 25 milyar 679 milyon TL’ye yükseldi. Emlak komisyonculuğu ve kiralama alanında ise batık ölçüsü 14 milyar 131 milyon TL oldu. Geçen yıl bu alandaki batık kredi ölçüsü 11 milyar 182 milyon liraydı. İnşaat kesiminin 2023 Eylül periyodunda kullandığı toplam kredi ölçüsü 764 milyar 327 milyon liraya çıktı.
Toptan ve perakende ticaret, motorlu araçlar servis hizmetlerinde bu devirde batık kredi ölçüsü 17 milyar 982 milyon TL’ye çıktı. Geçen yıl birebir periyotta bu sayı 21 milyar 114 milyon lira civarındaydı. 2023 Eylül periyodunda imalat endüstrinde takipteki kredi ölçüsü 18 milyar 753 milyon lira oldu. Bu oran geçen yıl tıpkı periyotta 21 milyar 161 milyon TL civarındaydı. Turizm dalında ise takipteki kredi ölçüsü 6 milyar 296 milyon liraya dayandı.
